شرح حدیث «دعای مستجاب بعد از انجام واجب»

أدی:

اداء به معنای دفع، انجام و رساندن حق است و بنابراین نماز حقی است که خداوند متعال بر گردن ما دارد و ما نسبت به خداوند مسئول هستیم که این حق را به جا آوریم.

نکته دیگر اینکه حق باید به صورت کامل و صحیح به جا آورده شود همانند امانتی که نمی توان به صورت ناقص و معیوب ادا نمود و باید به صورت کامل و صحیح ادا گردد؛ در واجبات نیز اینچنین است و فریضه همانند نماز و… باید به صورت صحیح و کامل انجام گردد تا اینچنین اثری داشته باشد.

فله:

نتیجه و اثر این اداء هدیه خداوند متعال و استجابت دعا است کما اینکه شیخ طوسی روایتی شبیه به این را با اضافه عبارت فِي أَثَرِهَا[1] نقل می نماید.

همانند پدری که فرزند را تشویق به انجام کاری می کند و برای آن جایزه و پاداشی قرار می دهد و خداوند نیز انگیزه ای برای مؤمن قرار می دهد.

بنابراین مؤمن اگر حاجتی دارد، فریضه ای که بر گردن دارد را ادا می نماید و سپس خواسته خود را از خداوند درخواست می نماید.

مستجابه:

باید توجه داشت که اصل استجابت دعا دارای شرایط، اقتضائات، بسترها و موانعی است که باید برای استجابت ملاحظه گردد؛ کما اینکه اشعثیات یا جعفریات نیز عبارت فَإِنْ شَاءَ عَجَّلَهَا لَهُ فِي الدُّنْيَا وَ إِنْ شَاءَ أَخَّرَهَا لَهُ فِي الْآخِرَةِ[2] را اضافه نقل می کند.

[1] الأمالي طوسي، ص289

[2] الجعفريات(الأشعثيات)، ص222